WIA-uitkering: Alles wat u moet weten
In Nederland bent u als werknemer verzekerd voor een WIA-uitkering via de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). De WIA biedt bescherming tegen inkomensverlies als gevolg van ziekte en heeft in 2005 de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) vervangen. De WIA is een van de drie belangrijke werknemersverzekeringen, naast de Werkloosheidswet (WW) en de Ziektewet (ZW).
Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) voert de wettelijke werknemersverzekeringen uit. Via een WIA-aanvraag kan een arbeidsongeschiktheidsuitkering worden aangevraagd bij het UWV.
Er zijn 2 soorten WIA-uitkeringen:
- WGA: Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten.
- IVA: Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten.
Het is niet mogelijk om specifiek een WGA- of IVA-uitkering aan te vragen. Het UWV beoordeelt uw mate van arbeidsongeschiktheid en de duurzaamheid van uw klachten om te bepalen welke WIA-uitkering voor u geldt.
WIA-uitkering aanvragen
De WIA-aanvraagprocedure start bij het UWV. Normaal gesproken wordt de WIA-aanvraag vóór de 93e ziekteweek ingediend. De aanvraag moet u zelf indienen bij het UWV.
Een WIA-uitkering kan ook vervroegd worden aangevraagd als u niet of nauwelijks meer kunt werken en er geen verbetering meer wordt verwacht. Door uw klachten en de complexiteit van de wet- en regelgeving kan een WIA-aanvraagprocedure moeilijk te volgen zijn.
📞 Vraag een gratis intakegesprek aan voor deskundige en persoonlijke begeleiding bij verzuim en arbeidsongeschiktheid
Er zijn twee momenten waarop uw een WIA-uitkering kan aanvragen:
- Reguliere WIA-aanvraag: Deze aanvraag vindt plaats na de 88e en vóór de 93e week van uw ziekteverzuim. Uw WIA-aanvraag kan resulteren in een WGA- of IVA-uitkering. De uitkering start 104 weken na uw ziekmelding als er geen sprake is van een loonsanctie.
- Vervroegde WIA-aanvraag: Een WIA-aanvraag is ook mogelijk tussen de 3e en 68e week van ziekte als u niet of nauwelijks meer kunt werken en er geen herstel meer wordt verwacht. Een vervroegde WIA-aanvraag kan alleen resulteren in een IVA-uitkering. De uitkering start 10 weken na de WIA-aanvraag.
WGA versus IVA: Wat is het verschil?
De WIA kent twee soorten uitkeringen:
- WGA-uitkering: Deze uitkering is voor mensen die 2 jaar of langer ziek zijn, maar nog (deels) kunnen werken. Om voor een WGA-uitkering in aanmerking te komen, moet u minimaal 35% arbeidsongeschikt zijn.
- IVA-uitkering: Deze uitkering is voor mensen die niet of nauwelijks kunnen werken. Om voor een IVA-uitkering in aanmerking te komen, moet u minimaal 80% duurzaam arbeidsongeschikt zijn.
Het belangrijkste verschil tussen de WGA- en IVA-uitkering ligt in de mate van arbeidsongeschiktheid en de duurzaamheid van de belemmeringen.
Beslissingen op een WIA-aanvraag
Het UWV kan de volgende beslissingen nemen op uw WIA-aanvraag:
- Toekenning WGA-uitkering
- Toekenning IVA-uitkering
- Een loonsanctie (meestal voor de werkgever)
- Geen WIA-uitkering (minder dan 35% arbeidsongeschikt)
Toekenning WGA-uitkering
De WGA-uitkering is voor mensen die door ziekte of een handicap niet volledig kunnen werken en die nu of in de toekomst, mogelijkheden hebben om gedeeltelijk te werken. Het is de bedoeling dat u blijft werken naast uw WGA-uitkering. Heeft u geen werk, dan helpt het UWV Werkbedrijf u om te re-integreren.
Netto besteedbaar (gezins)inkomen
De berekening van uw gezamelijk (netto) inkomen als u werkt met uw WIA-uitkering en er een WIA-aanvullingsverzekeringen en arbeidsongeschiktheidspensioen is afgesloten, kan complex zijn. Wij kunnen u onafhankelijk inzicht geven in uw (toekomstig) netto besteedbaar (gezins)inkomen op basis van loon, uitkering(en) en pensioen. Lees hier meer over op: Verzuimbegeleiding voor de werknemer
Hoogte en duur WGA-uitkering
De WGA-uitkering kent verschillende fasen, die de hoogte en duur van de uitkering bepalen. Voor meer informatie over de WGA-uitkering en de verrekening van inkomen bij WIA leest u ons artikel op: Meer over WGA-uitkering
Toekenning IVA-uitkering
De IVA-uitkering is bedoeld voor mensen die door ziekte of handicap niet of nauwelijks kunnen werken en van wie de arbeidsongeschiktheid als blijvend wordt beschouwd. Om in aanmerking te komen voor een IVA-uitkering moet u minimaal 80% arbeidsongeschikt zijn. Dit betekent dat u volgens het UWV niet meer in staat bent om meer dan 20% van uw oude SV-loon te verdienen. Voor meer informatie over de IVA-uitkering leest u ons artikel: Meer over IVA-uitkering
Loonsanctie
Voordat het UWV uw arbeidsongeschiktheid beoordeelt, worden de re-integratie-inspanningen van u en uw werkgever getoetst. Het UWV kan een loonsanctie opleggen als het van mening is dat er onvoldoende aan de re-integratie is gedaan. De verplichte periode van loondoorbetaling en ontslagbescherming van 104 weken wordt dan verlengd met 52 weken. Zonder een verkortingsverzoek dient u 3 maanden voor het einde van de loonsanctieperiode een nieuwe WIA-aanvraag in.
Geen WIA-uitkering (minder dan 35% arbeidsongeschikt)
U krijgt geen WIA-uitkering als het UWV oordeelt dat u nog minimaal 65% van uw oude inkomen kunt verdienen met reguliere arbeid. In dat geval bent u minder dan 35% arbeidsongeschikt en komt u niet in aanmerking voor een WIA-uitkering. Mogelijk heeft u dan wel recht op een WW-uitkering.
Verschillen tussen WGA en IVA
- Doel van de uitkering: De WGA-uitkering vult het inkomen aan dat u nog kunt verdienen met werken. De IVA-uitkering is voor mensen bij wie werken (bijna) niet meer lukt.
- Mate van arbeidsongeschiktheid: Voor een IVA-uitkering moet u minimaal 80% blijvend arbeidsongeschikt zijn. Voor een WGA-uitkering is dit minimaal 35%.
- Verwachting t.a.v. werken: Bij een WGA-uitkering gaat het UWV ervan uit dat u nog gedeeltelijk kunt werken. Bij een IVA-uitkering is dit niet het geval.
- Stabiliteit van de uitkering: De IVA-uitkering is over het algemeen stabieler dan de WGA-uitkering. De hoogte van de WGA-uitkering kan variëren en is afhankelijk van uw inkomen naast de uitkering. De WGA-uitkering kent 3 ‘soorten’ uitkeringen: de loongerelateerde uitkering (LGU), de loonaanvullingsuitkering (LAU) en de vervolguitkering (VVU).
Lees meer informatie over de hoogte en de duur van de WGA-uitkering op: Meer over WGA-uitkering
Veranderingen in uw gezondheid
Veranderingen in uw gezondheid kan uw WIA-uitkering beïnvloeden.
- Herbeoordeling: Het UWV, u of uw voormalig werkgever kan een herbeoordeling aanvragen als uw gezondheid verslechtert of verbetert. Het UWV verricht op eigen initiatief geen herbeoordelingen voor IVA-uitkeringen.
- Gevolgen: Bij een herbeoordeling beoordeelt een arts en arbeidsdeskundige van het UWV of uw mogelijkheden om te werken zijn veranderd. Dit kan gevolgen hebben voor uw re-integratie en de hoogte van uw WIA-uitkering. Uw uitkering kan gelijk blijven, hoger of lager worden.
Geef veranderingen in uw gezondheid altijd door aan het UWV.
Kunt u van WGA naar IVA?
Jazeker, u kunt van een WGA-uitkering naar IVA-uitkering op twee verschillende manieren. Met een bezwaar- en een herbeoordelingsprocedure.
Als u het niet eens bent met de beslissing van het UWV en u denkt dat een IVA-uitkering de best passende uitkering is, kunt u in bezwaar gaan binnen 6 weken na de beslissing op uw WIA-aanvraag. De IVA kan dan alsnog worden toegekend. Bij een bezwaar- en een herbeoordelingsprocedure is het belangrijk om de aanvraag te ondersteunen met gegevens waaruit uw verslechterde situatie en duurzaamheid blijken.
📞 Vraag een gratis intakegesprek aan voor deskundige en persoonlijke begeleiding bij verzuim en arbeidsongeschiktheid
Let op: bij een bezwaar- en een herbeoordelingsprocedure wordt uw aanvraag opnieuw beoordeeld. Een uitkomst met een lager arbeidsongeschiktheidspercentage is dus ook mogelijk! Professionele begeleiding kan interessant zijn om de kansen op een voorspoedige procedure te vergroten. Lees meer over onze begeleiding bij de WIA-aanvraag op: Verzuimbegeleiding voor de werknemer
Wanneer stopt een WIA-uitkering?
Een WIA-uitkering stopt in de volgende situaties:
- U bent niet meer arbeidsongeschikt: Als uw gezondheid verbetert en het UWV beoordeelt dat u weer (volledig) kunt werken, stopt uw WIA-uitkering. Dit kan het gevolg zijn van een herbeoordeling, maar ook langdurig inkomen voor meer dan 65% van uw oude SV-loon.
- U krijgt een AOW-uitkering: Zodra u de AOW-leeftijd bereikt, stopt uw WIA-uitkering. De AOW is de algemene ouderdomsuitkering in Nederland.
- U overlijdt: Bij overlijden stopt de WIA-uitkering.
Bezwaar op WIA-beslissing
Als u het niet eens bent met een beslissing van het UWV, kunt u bezwaar maken. In een bezwaarprocedure wordt de juistheid van de beslissing opnieuw beoordeeld voor de afdeling bezwaar en beroep. Het is verstandig om juridische hulp in te schakelen bij een bezwaarprocedure. U wordt dan ondersteund bij alle juridische stappen van de bezwaarprocedure en de hoorzitting.
Onze eigen juridisch afdeling kan u deskundig en persoonlijk ondersteunen bij de volledige bezwaarprocedure. Lees hier meer over op: Verzuimbegeleiding voor de werknemer
Einde dienstverband/ontslag via UWV en VSO met transitievergoeding
Tijdens de eerste 2 jaar van ziekte heeft u ontslagbescherming, loondoorbetaling en recht op re-integratie. Uw werkgever mag u niet ontslaan of dwingen om uw contract aan te passen. Na 2 jaar vervalt de ontslagbescherming. Uw werkgever mag u dan ontslaan met als reden van langdurige arbeidsongeschiktheid. Er zijn twee routes voor ontslag:
- De formele route via een ontslagaanvraag bij het UWV (met hoor en wederhoor)
- Ontslag met wederzijds goedvinden via een vaststellingsovereenkomst (VSO)
Ontslagvergunning versus vaststellingsovereenkomst
Met een ontslagvergunning van het UWV mag uw werkgever u ontslaan. U heeft dan recht op een transitievergoeding. Als u met wederzijds goedvinden afscheid neemt van uw werkgever is de wettelijk transitievergoeding niet verplicht. Let er dus goed op dat niet alleen de openstaande vakantiedagen zijn opgenomen, maar dat ook uw transitievergoeding goed is berekend.
De hoogte van de transitievergoeding wordt berekend aan de hand van uw salaris en het aantal dienstjaren. Op de site van Rijksoverheid kun u vrij eenvoudig berekenen hoe hoog de transitievergoeding in uw situatie is.
Onze eigen juridisch afdeling kan u deskundig en persoonlijk ondersteunen bij de ontslagprocedure. Lees hier meer over op: Verzuimbegeleiding voor de werknemer
UwVerzuimregisseur begeleidt u in werk, inkomen en uitkering
Sinds 2018 ondersteunt UwVerzuimregisseur werknemers en ondernemers met een chronisch (progressieve) aandoening in alles wat met werk, inkomen en uitkering te maken heeft. Of het nu gaat om verantwoord aan het werk blijven of het afronden van betekenisvol werk, wij weten waar iemand na een diagnose mee worstelt. Dit doen we als vertrouwenspersoon voor werknemers en ondernemers met aandoeningen zoals Parkinson, Multiple Sclerose (MS), ALS, Alzheimer, COPD, Huntington, Ehlers-Danlos syndroom (EDS) en Reuma.
Wij begrijpen dat u maar mogelijk ook uw werkgever, er in deze belangrijke fase niet alleen voor wil staan.
- Wij gaan mee naar afspraken (we zijn belangenbehartiger).
- Wij rekenen het netto besteedbaar inkomen uit (we zijn financieel planner).
- Wij coachen vanuit eigen ervaring en snappen het (we zijn lotgenoot).
- Wij controleren de procedure (we zijn arbeidsdeskundig).
📞 Vraag een gratis intakegesprek aan voor deskundige en persoonlijke begeleiding bij verzuim en arbeidsongeschiktheid