Wat is de WIA en wanneer heb je er recht op?
De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) is een van de drie verplichte werknemersverzekeringen in Nederland, naast de Werkloosheidswet en Ziektewet. Deze wet biedt inkomensondersteuning aan werknemers die door ziekte of handicap minder kunnen werken dan voorheen.
De WIA kent twee uitkeringen: de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) en de IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten). Je hebt recht op een WIA-uitkering als je bij een Nederlandse werkgever in dienst bent en door ziekte of handicap blijvend minder kunt verdienen.
Voor een WGA-uitkering moet je tussen de 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn. Dit betekent dat je nog 20% tot 65% van je vroegere salaris kunt verdienen. Een IVA-uitkering krijg je bij blijvende arbeidsongeschiktheid waarbij je maximaal 20% van je vroegere salaris kunt verdienen.
Hoe begin je met het WIA-aanvraagproces?
Het WIA-aanvraagproces begint in de 88e week van je ziekteverzuim. Je ontvangt dan een informatiebrief van het UWV. Deze brief komt voort uit de verplichte 42e-weeksmelding die je werkgever eerder heeft gedaan bij langdurige ziekte. Vanaf dat moment zet het UWV het WIA-traject in gang.
Zodra je de brief ontvangt, kun je een WIA-uitkering aanvragen — maar let op: doe dit vóór de 93e week van je ziekmelding. Timing is cruciaal.
Bij het proces zijn vier partijen betrokken:
- Jij als aanvrager;
- Je werkgever, die informatie aanlevert over je re-integratie;
- De bedrijfsarts, die medische rapportages opstelt.
Daarnaast kunnen ook je eigen behandelend artsen gevraagd worden om aanvullende medische informatie; - Het UWV, dat je aanvraag beoordeelt.
Zorg dat je alle benodigde documenten op tijd aanlevert. Het UWV werkt met wettelijke termijnen, en ontbrekende stukken kunnen leiden tot vertraging in de beoordeling van je aanvraag.
Welke documenten heb je nodig voor je WIA-aanvraag?
Voor je WIA-aanvraag heb je verschillende medische en re-integratieverslagen nodig. Welke documenten precies vereist zijn, staat vermeld in de informatiebrief van het UWV. De belangrijkste stukken zijn onder andere:
- Medische rapportages van je behandelend arts(en);
- Het Actueel oordeel van de bedrijfsarts;
- Een arbeidsdeskundige rapportage over je re-integratiemogelijkheden;
- De Eindevaluatie van je werkgever;
- De Eerstejaarsevaluatie van het re-integratietraject.
De medische informatie wordt verzameld door je bedrijfsarts en als bijlage toegevoegd aan het Actueel oordeel. Dit document bevat alle relevante medische gegevens, zoals specialistische rapporten, ziekenhuisverslagen, medicatielijsten en eerdere verslagen van de bedrijfsarts. Samen moeten deze documenten een volledig beeld geven van je gezondheidssituatie en beperkingen.
Zorg ervoor dat je alle stukken goed controleert, ordent en indien mogelijk chronologisch organiseert. Maak ook kopieën voor jezelf, zodat je altijd een eigen dossier hebt.
Wat gebeurt er tijdens de WIA-beoordeling?
Tijdens de WIA-beoordeling voert het UWV zowel een medische als een arbeidskundige beoordeling uit om je resterende verdiencapaciteit vast te stellen. Een verzekeringsarts beoordeelt je medische situatie, terwijl een arbeidsdeskundige onderzoekt welk werk je nog kunt doen binnen je mogelijkheden.
Het medische onderzoek bestaat uit gesprekken met de verzekeringsarts, eventueel aangevuld met specialistisch onderzoek. De arts bekijkt je medische dossier, bespreekt je klachten en beperkingen, en beoordeelt of je situatie blijvend is.
Vervolgens bepaalt de arbeidsdeskundige welke functies theoretisch nog mogelijk zijn, rekening houdend met:
- je beperkingen zoals vastgesteld door de verzekeringsarts,
- je opleiding,
- je werkervaring,
- en je eerdere inkomen.
Op basis hiervan berekent het UWV je restverdiencapaciteit, het inkomensverlies, de mate van arbeidsongeschiktheid en de hoogte van je uitkering.
Hoe lang duurt de WIA-beoordeling?
Volgens de wet moet het UWV binnen 8 weken na ontvangst van je aanvraag een besluit nemen. In de praktijk lukt dit echter vaak niet. Afhankelijk van de vestiging en werkdruk kan de beoordeling 4 tot 8 maanden in beslag nemen. Je ontvangt tussentijds brieven over de voortgang van je aanvraag.
Uiteindelijk krijg je een officieel besluit waarin staat of je recht hebt op een WIA-uitkering, welk type uitkering je krijgt (WGA of IVA), en wat het bedrag is.
Hoe ga je om met een afwijzing of onverwachte uitslag?
Bij een afwijzing of onverwachte WIA-uitslag kun je bezwaar maken binnen zes weken na de besluitdatum. Dit recht is geregeld in de Algemene wet bestuursrecht en biedt je de kans om je zaak opnieuw te laten beoordelen.
Een bezwaarschrift moet schriftelijk worden ingediend bij het UWV. Je moet duidelijk aangeven waar je het niet mee eens bent en waarom. Dit zijn je bezwaargronden. Voeg aanvullende medische informatie toe als je die hebt, of wijs op fouten in de oorspronkelijke beoordeling.
Het UWV heeft 6 weken om op je bezwaar te reageren, met mogelijk een verlenging van 6 weken. Tijdens de bezwaarprocedure kun je gevraagd worden voor een nieuw gesprek of onderzoek. Het UWV kan zijn oorspronkelijke besluit herzien, gedeeltelijk bijstellen, of handhaven.
Als je bezwaar wordt afgewezen, kun je binnen zes weken beroep instellen bij de rechtbank. Dit is een formele juridische procedure waarbij het vaak verstandig is om juridische ondersteuning te zoeken, vooral bij complexe medische situaties zoals chronisch progressieve aandoeningen.
Het WIA-traject kan overweldigend zijn, vooral wanneer je te maken hebt met een chronische aandoening. Bij UwVerzuimregisseur begrijpen we dat dit proces meer vraagt dan alleen het invullen van formulieren. We begeleiden je door het hele traject, van voorbereiding tot eventuele bezwaarprocedures, zodat je niet alleen staat tijdens deze belangrijke beslissingen over je toekomst.
