Wat is de WIA en wanneer heb je er recht op?
De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) biedt financiële ondersteuning aan mensen die door ziekte of aandoening niet meer volledig kunnen werken. Je hebt recht op een WIA-uitkering als je na 104 weken ziekte nog steeds arbeidsongeschikt bent en niet meer dan 65% van je oude salaris kunt verdienen door je beperkingen.
Het UWV beoordeelt je aanvraag in verschillende stappen. Een verzekeringsarts onderzoekt je lichamelijke en psychische beperkingen en legt deze vast in een Functionele Mogelijkheden Lijst (FML). Vervolgens bepaalt een arbeidsdeskundige welk werk je nog kunt doen ondanks je beperkingen en hoeveel je daarmee zou kunnen verdienen.
Er zijn twee uitkeringsvormen van de wet WIA. Bij volledige arbeidsongeschiktheid (80% of meer) krijg je een IVA-uitkering ter hoogte van 75% van je oude salaris. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid (35-80%) kom je in aanmerking voor een WGA-uitkering, ter hoogte van 70% van je oude salaris met een verrekening met je inkomen uit werk.
Voor mensen met chronische progressieve aandoeningen zoals Parkinson, MS, COPD, reuma en ALS is er een vervroegde WIA-aanvraag mogelijk. Deze kun je al na drie weken ziekte aanvragen, maar alleen als je bedrijfsarts verklaart dat er geen behandelmogelijkheden meer zijn gericht op herstel of verbetering van je functioneren.
Wat is de WW en hoe werkt deze uitkering?
De Werkloosheidswet (WW) biedt tijdelijke inkomensondersteuning aan mensen die onvrijwillig werkloos zijn geworden. Je komt in aanmerking voor een WW-uitkering als je werkloos bent geraakt door:
- ontslag,
- het aflopen van een tijdelijk contract,
- of het faillissement van je werkgever.
Let op: bij werkloosheid door eigen schuld of verwijtbaar ontslag heb je meestal geen recht op WW.
Ook bij een beëindiging met wederzijds goedvinden (vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst) kun je recht hebben op WW. In de overeenkomst moet dan duidelijk staan dat het initiatief tot ontslag van de werkgever komt en dat jij geen verwijt treft.
Hoogte van de WW-uitkering
De WW-uitkering bedraagt:
- 75% van je laatstverdiende salaris gedurende de eerste twee maanden,
- daarna 70%.
Net als bij andere uitkeringen geldt er een maximumdagloon. Per 1 juli 2025 is dit vastgesteld op:
- € 297,82 bruto per dag
- € 6.477,59 bruto per maand
Je uitkering wordt berekend op basis van dit maximum, ook als je daadwerkelijke loon hoger was.
Duur van de WW-uitkering
De duur van je uitkering hangt af van je arbeidsverleden:
- Bij minder dan 10 jaar: 1 maand uitkering per gewerkt kalenderjaar.
- Bij meer dan 10 jaar:
- Voor elk kalenderjaar vóór 2016: 1 maand uitkering.
- Voor elk kalenderjaar vanaf 2016: ½ maand uitkering.
Verplichtingen tijdens de WW-periode
Tijdens je WW-uitkering ben je verplicht om:
- actief naar werk te zoeken,
- sollicitatieactiviteiten te registreren,
- en passend werk te accepteren.
Het UWV kan je uitkering stopzetten als je niet aan deze verplichtingen voldoet.
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen WIA en WW uitkeringen?
Het grootste verschil tussen WIA en WW ligt in de oorzaak en het doel van de uitkering. WIA is bedoeld voor mensen die door ziekte of aandoening niet meer kunnen werken, terwijl WW tijdelijke ondersteuning biedt bij werkloosheid. Deze verschillen hebben grote gevolgen voor de voorwaarden, duur en hoogte van je uitkering.
Qua voorwaarden moet je voor WIA aantonen dat je arbeidsongeschikt bent door ziekte en niet meer dan 65% van je oude salaris kunt verdienen. Voor WW moet je bewijzen dat je onvrijwillig werkloos bent geworden en beschikbaar bent voor de arbeidsmarkt.
De uitkeringsduur verschilt enorm. WW-uitkeringen zijn tijdelijk en duren maximaal 24 maanden, afhankelijk van je arbeidsverleden. WIA-uitkeringen kunnen doorlopen tot je AOW-leeftijd, omdat arbeidsongeschiktheid vaak blijvend is.
Bij de hoogte van de uitkering starten beide regelingen met 70-75% van je oude salaris. Het verschil zit in de ontwikkeling: WW-uitkeringen blijven gelijk of dalen naar 70% na twee maanden, terwijl WIA-uitkeringen kunnen variëren afhankelijk van hoeveel je nog kunt bijverdienen.
Een praktisch voorbeeld: ben je ontslagen omdat je bedrijf reorganiseert en ben je gezond? Dan kom je in aanmerking voor WW. Kun je door een chronische aandoening zoals MS niet meer fulltime werken? Dan is WIA de juiste regeling voor jou.
Kun je van WW naar WIA overstappen en hoe werkt dat?
Ja, je kunt overstappen van WW naar WIA als je tijdens je werkloosheidsperiode ziek wordt en arbeidsongeschikt raakt. Deze overgang is mogelijk omdat beide uitkeringen verschillende oorzaken hebben en je situatie kan veranderen tijdens je WW-periode.
De overgang werkt als volgt: word je tijdens je WW-uitkering ziek, dan meld je dit bij het UWV. Je WW wordt dan omgezet naar een ziektewet-uitkering (ZW), waarna het normale WIA-traject van 104 weken begint. Na deze periode kun je een WIA-aanvraag indienen als je nog steeds arbeidsongeschikt bent. Ook een vervroegde WIA-aanvraag is mogelijk vanuit te Ziektewet.
Voor mensen met chronische aandoeningen is dit scenario niet ongewoon. Stel je hebt COPD en raakt je baan kwijt door een reorganisatie. Je start met WW, maar je gezondheid verslechtert tijdens de werkloosheidsperiode waardoor je niet meer kunt werken. Dan kun je overstappen naar het WIA-traject.
Het is belangrijk om deze overgang goed te laten begeleiden. Het UWV beoordeelt of je werkloosheid of je ziekte de hoofdoorzaak is van je situatie. Bij twijfel kunnen ze onderzoek doen naar het moment waarop je arbeidsongeschiktheid begon. Professionele ondersteuning tijdens dit proces helpt je de juiste stappen te zetten en je rechten te waarborgen.
Het verschil tussen WIA en WW begrijpen helpt je de juiste keuzes te maken voor je financiële toekomst. Beide regelingen hebben hun eigen voorwaarden en procedures, maar bij UwVerzuimregisseur begeleiden we mensen met chronische aandoeningen door het complexe WIA-proces. Ons team van ervaringsdeskundigen en arbeidsdeskundigen zorgt ervoor dat je niet alleen staat tijdens dit uitdagende traject.
