Wat zijn je rechten als je door ziekte niet meer kunt werken?
Je hebt recht op loondoorbetaling van minimaal 70% van je brutoloon gedurende 104 weken (twee jaar) wanneer je door ziekte niet kunt werken. Het eerste jaar ontvang je ten minste het wettelijk minimumloon, het tweede jaar mag dit percentage iets lager uitvallen maar blijft minimaal 70% van je brutoloon. Je CAO kan een hogere loondoorbetaling voorschrijven, dus check dit altijd even.
Tijdens deze twee jaar ben je beschermd tegen ontslag. Deze ontslagbescherming geldt ook bij reorganisaties, dus je werkgever kan je niet zomaar ontslaan omdat je ziek bent. Dit geeft je de ruimte om te herstellen en te werken aan terugkeer naar werk zonder financiële zorgen of angst voor je baan.
Naast loondoorbetaling heb je recht op begeleiding door een bedrijfsarts en ondersteuning bij re-integratie. Je werkgever is verplicht om actief met je mee te denken over aangepast werk of andere mogelijkheden binnen het bedrijf. Dit heet de Wet Verbetering Poortwachter (Wvp), en beide partijen hebben hier verplichtingen in.
Het is belangrijk om te weten dat deze rechten gelden voor alle werknemers in Nederland. Je hoeft hier niet apart om te vragen, maar het helpt wel om je rechten te kennen zodat je kunt checken of alles correct verloopt.
Hoe weet je of je in aanmerking komt voor een WIA-uitkering?
Je komt in aanmerking voor een WIA-uitkering als je na 104 weken ziekte nog steeds niet in staat bent om minimaal 65% van je oude loon te verdienen. Het UWV beoordeelt dit door te berekenen hoeveel je nog kunt verdienen ten opzichte van je eerdere inkomen. Ben je minder dan 35% arbeidsongeschikt? Dan krijg je geen WIA-uitkering, omdat je voldoende verdiencapaciteit hebt behouden.
Er zijn twee soorten WIA-uitkeringen:
- WGA-uitkering (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten): voor mensen die tussen de 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn. Je ontvangt 70% van je oude loon, met de verwachting dat je (gedeeltelijk) blijft werken.
- IVA-uitkering (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten): voor mensen die 80% tot 100% arbeidsongeschikt zijn zonder uitzicht op herstel. Je ontvangt dan 75% van je oude loon.
Let op: het gaat hierbij niet om je brutoloon, maar om het loon waarover je loonbelasting hebt betaald – ook wel het heffingsloon of SV-loon genoemd.
Het UWV voert een dubbele beoordeling uit:
- Een verzekeringsarts onderzoekt je medische beperkingen.
- Een arbeidsdeskundige bekijkt welk werk je theoretisch nog zou kunnen doen.
Op basis hiervan wordt je restverdiencapaciteit vastgesteld en daarmee je arbeidsongeschiktheidspercentage.
Voor mensen van 60 jaar en ouder geldt sinds 2022 een vereenvoudigde beoordeling. Ben je 60 op het moment dat je 104 weken ziek bent (na 1 september 2025)? Dan beoordeelt alleen een arbeidsdeskundige je situatie. Verdien je dan minder dan 65% van je oude loon? Dan krijg je meestal direct een WGA-uitkering van 70%, zonder uitgebreide medische keuring.
Wat gebeurt er tijdens het re-integratietraject?
Het re-integratietraject start zodra je ziek wordt en duurt de volledige 104 weken. Je werkgever en jij werken samen aan een plan van aanpak om te kijken hoe je kunt terugkeren naar werk, of dat nu in je eigen functie is, in aangepast werk of in een andere rol binnen het bedrijf. De bedrijfsarts speelt hierin een belangrijke rol door te beoordelen wat je wel en niet kunt.
In de eerste weken maakt de bedrijfsarts een probleemanalyse. Hierin staat wat je beperkingen zijn, welke re-integratiemogelijkheden er zijn en wat de verwachte hersteltijd is. Op basis hiervan stel je samen met je werkgever een plan van aanpak op met concrete stappen en doelen. Dit plan wordt regelmatig geëvalueerd en aangepast als je situatie verandert.
Je werkgever moet actief zoeken naar passend werk voor je, eerst binnen je eigen functie met aanpassingen, daarna binnen het bedrijf in een andere functie, en als dat niet lukt eventueel bij een andere werkgever. Dit heet de ‘poortwachtersfunctie’ en als je werkgever hier onvoldoende aan doet, kan het UWV een loonsanctie opleggen. Dan moet je werkgever je loon langer doorbetalen, soms wel tot 52 weken extra.
Als re-integratie niet lukt ondanks alle inspanningen, dan is dat ook een uitkomst. Het UWV houdt hier rekening mee bij de WIA-beoordeling. Het is daarom belangrijk dat alle stappen goed gedocumenteerd worden, zodat duidelijk is wat er geprobeerd is en waarom het niet gelukt is.
Welke stappen moet je nemen als je werk echt niet meer lukt?
Meld je ziekte direct bij je werkgever volgens de afspraken in je arbeidscontract of CAO. Wees eerlijk over je situatie en leg uit waarom je je werk niet meer kunt doen. Dit is het startpunt van het hele traject en bepaalt wanneer de 104 weken beginnen te lopen.
Maak een afspraak met de bedrijfsarts. Vertel open over je klachten en beperkingen, maar ook over wat je nog wel kunt. De bedrijfsarts adviseert je werkgever over passende aanpassingen en begeleidt het re-integratietraject. Blijf regelmatig contact houden en meld veranderingen in je situatie.
Documenteer alles zorgvuldig. Bewaar verslagen van de bedrijfsarts, noteer gesprekken met je werkgever, en houd bij welke aanpassingen geprobeerd zijn. Deze informatie is waardevol als je later een WIA-uitkering aanvraagt of als er onduidelijkheid ontstaat over het traject.
Bereid je voor op de financiële gevolgen. Tijdens de eerste 104 weken ontvang je minimaal 70% van je loon, daarna mogelijk een WIA-uitkering. Bekijk wat dit betekent voor je vaste lasten en of je aanpassingen moet doen in je uitgaven. Denk ook na over aanvullende verzekeringen die je mogelijk hebt afgesloten.
Tussen week 88 en 93 van je ziekte moet je een WIA-aanvraag indienen als je verwacht dat je na 104 weken nog steeds arbeidsongeschikt bent. Het UWV stuurt je hier automatisch een herinnering voor. In uitzonderlijke gevallen, bij zeer ernstige aandoeningen zonder herstelperspectief, kun je al tussen week 3 en 68 een vervroegde IVA-aanvraag doen met een verklaring van de bedrijfsarts.
Zoek professionele ondersteuning als het traject complex wordt of als je het gevoel hebt dat je er alleen niet uitkomt. Zeker bij chronische aandoeningen zoals Parkinson, MS, Alzheimer, ALS, EDS of reuma kan het WIA-traject ingewikkeld zijn omdat je situatie kan verslechteren tijdens het proces.
Hoe UwVerzuimregisseur je helpt wanneer werk niet meer lukt door ziekte
Wij zijn gespecialiseerd in verzuimbegeleiding voor mensen met chronisch progressieve aandoeningen. Waar standaard re-integratiediensten vaak stoppen, beginnen wij. Ons team bestaat uit register arbeidsdeskundigen en professionals die zelf chronische aandoeningen hebben, dus we begrijpen je situatie van twee kanten.
We bieden concrete ondersteuning op verschillende gebieden:
- Volledige WIA-procesbegeleiding van eerste hulp tot en met bezwaarprocedures als dat nodig is
- Re-integratieonderzoek waarbij we kritisch kijken of alle mogelijkheden echt verkend zijn
- Financiële planning aangepast aan je veranderende situatie en toekomstperspectief
- Persoonlijke één-op-één begeleiding waarin je alle ruimte krijgt voor je vragen en zorgen
- Lotgenootinzichten van professionals die zelf weten hoe het is om met een chronische aandoening te werken
Onze aanpak is gelaagd: we combineren inhoudelijke expertise met empathische begeleiding. We versterken je eigen regie bij complexe werk- en inkomensbeslissingen, zodat je weloverwogen keuzes kunt maken die bij jouw situatie passen. Niemand hoeft dit alleen te doen.
Wil je weten hoe we je kunnen helpen in jouw specifieke situatie? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek. We luisteren naar je verhaal en kijken samen welke ondersteuning het beste bij je past.
