Berekening WIA-uitkering
Sinds 2020 heeft het UWV ruim 200.000 nieuwe WIA-uitkeringen toegekend. Tussen de 53.000 en de 58.000 daarvan waren te hoog of te laag. Dat is een hoeveelheid die niemand door de vingers kan zien. Even belangrijk als de vraag hoe dat gecorrigeerd gaat worden, is hoe dit kon gebeuren. Philippe Penders, zelf gedeeltelijk arbeidsongeschikt en een echte cijferaar, dook diep in de berekening van de WIA-uitkering: het dagloon.
De hoogte van de WIA-uitkering interesseert de meeste mensen meer dan de sommen waarop deze gebaseerd is. Wie geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is verklaard met een WGA of IVA-uitkering, heeft bovendien wel andere zorgen aan zijn hoofd dan na te gaan of de berekening van de hoogte van zijn WIA-uitkering correct is. Dat is ook om een andere reden begrijpelijk, vindt Philippe Penders. “Er is een terecht vertrouwen in de kwaliteit van het werk van de salarisadministratie van bedrijven, in dat van de Belastingdienst en van het UWV.
De medewerker van het UWV die de hoogte van de WIA-uitkering berekend, baseert zich daarvoor op de cijfers die door de werkgever en de fiscus worden aangeleverd. Het sociale verzekeringsloon (sv-loon), de diverse reserveringen zoals het vakantiegeld en een dertiende maand – al die cijfers worden keurig aangeleverd en opgeteld. Niemand stelt vragen bij die bedragen en dat hoeft vaak ook niet.” Soms blijkt het echter mis te gaan in berekening van het dagloon waardoor hoogte van de WGA of IVA-uitkering te hoog of te laag wordt vastgesteld.
Berekening WIA-uitkering: het dagloon
Philippe Penders is in berekening van het dagloon gedoken, zowel voor zijn eigen uitkering als die van anderen. Zo heeft hij meer geleerd over het tot stand komen van het dagloon en de berekening van de hoogte van de WIA-uitkering.
Het dagloon is een gemiddelde van je inkomen waarover loonheffingen zijn betaald (sv-loon) in de periode voorafgaand aan de ziekmelding. Op basis van het dagloon berekend het UWV de hoogte van de WGA of IVA-uitkering. Belangrijk om te begrijpen is dat het UWV het zogeheten ‘maatmanloon’ hanteert om de mate van arbeidsongeschiktheid te bepalen. Het ‘dagloon’ gebruiken ze voor de hoogte van de uitkering. Het eerste kan worden beïnvloed door factoren als een promotie of juist demotie in het laatste werkzame jaar vóór de ziekmelding. Het laatste is een gemiddelde, waarvoor eveneens wordt gekeken naar de gemiddelde inkomsten. Het gaat om het totaalbedrag gedeeld door het aantal werkdagen in een jaar.
“Er zijn naast het sociale verzekeringsloon toeslagen in de vorm van een dertiende maand en een vakantietoeslag van acht procent. Om tot een zuivere bepaling te komen, wordt een verschil gemaakt in de bedragen zoals die in de loop der tijd als arbeidsvoorwaarden zijn opgebouwd, en die door het jaar heen zijn uitbetaald. Dat hoeft niet helemaal gelijk te lopen. Daarom wordt de concrete uitbetaling afgetrokken, en worden de bedragen waar men recht op heeft er vervolgens weer bij opgeteld.”
Verkeerde WIA-uitkering
Bij dat optellen en aftrekken van separate bedragen kan er blijkbaar van alles misgaan. Dat gebeurde bij Philippe Penders zelf. Hij had ‘loonloze’ maanden, toen hij gestopt was als zelfstandige en nog niet aan de slag was als werknemer. “Daar zou je een vergissing verwachten, maar dit werd goed opgemerkt door het UWV. De fout ontstond ergens anders, in een bedrag van vierhonderd euro per maand dat te veel werd gerekend. Dat te hoge uitkeringsbedrag heb ik vierentwintig maanden gehad,” aldus Philippe. “Daarnaast heb ik over dat hogere bedrag ook nog eens geprofiteerd van een hogere inflatiecorrectie in de jaren waarin de prijsstijgingen extreem hoog waren. Uiteindelijk vreesde ik over die jaren wel achtduizend euro aan te veel ontvangen uitkering te moeten terugbetalen.
Terugbetalen WIA-uitkering
Gelukkig heeft de minister beloofd dat terugbetalen enkel moet als er sprake is van een overduidelijke fout. Bijvoorbeeld als je een uitkering ontving die twee keer zo hoog is als je laatstgenoten salaris. Dan had je zelf kunnen inschatten dat dit niet correct was. In het geval van Philippe ging het om een fout die hij zelfs na lang zoeken en rekenen niet helemaal heeft kunnen terugvoeren, laat staan dat deze gemakkelijk opgemerkt had kunnen worden.
Philippes situatie geldt helaas voor veel meer uitkeringsgerechtigden. Voor de mensen die juist te weinig hebben ontvangen, geldt dat zij automatisch worden gecompenseerd. Philippe: “Een mooie reactie vanuit Den Haag, maar een op de vier uitkeringen in de fout blijft een onacceptabel en verbijsterend hoog percentage.” Het is daarom belangrijk dat er snel duidelijkheid komt en dat beloftes worden omgezet in beleid.
Lees en beluister ook Berekening WIA-uitkering: het maatmanloon, De gevaren van een medische afzakker en Wanneer ga ik me ziekmelden?
De Werkwaarde podcast wordt mogelijk gemaakt door UwVerzuimregisseur en is een productie van Portretmakers
De ervaren professionals van UwVerzuimregisseur begeleiden werknemers en ondernemers met een chronisch progressieve aandoening bij het verkrijgen van een juiste arbeidsongeschiktheidsuitkering en het behouden van passend werk. De financieel planners geven inzicht in het toekomstig netto besteedbaar (gezins)inkomen en hun lotgenoten bieden ondersteuning in het omgaan met de blijvende gevolgen van ziekte of behandeling.
Dit doen ze voor werknemers met aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, Parkinsonisme, Multiple Sclerosis (MS), ALS, Alzheimer, COPD, Huntington, Ehlers-Danlos syndromen (EDS) en Reuma.
Heeft u vragen over chronisch ziek en werk?
Vraag dan een gratis kennismakingsgesprek aan. Ook voor intercollegiaal overleg met zorg- en arboprofessionals.
