Langer doorwerken met aanpassingen
Het gesprek tussen werknemer en bedrijfsarts noemt Nanette Nab een preventief medisch consult. Dit preventief spreekuur heeft als doel proactief in plaats van ad hoc te reageren op de uitdagingen die een aandoening als Parkinson, Alzheimer of MS betekent voor de werknemer. “Maar helaas zien niet alle bedrijfsartsen dit als hun taak. Het lijkt erop dat voor sommigen het werk pas begint als er klachten zijn die de uitoefening van werkzaamheden bemoeilijken of onmogelijk maken,” aldus Nanette. Dat vindt ze jammer. “Sommige spierziektes verlopen zo langzaam, dat therapeuten met relatief eenvoudige aanpassingen de belasting al flink kunnen doen dalen. Ervoor zorgen dat iemand comfortabel zit, kan al betekenen dat een groot verlies van energie wordt voorkomen.
De positieve gezondheidseffecten van vroegtijdige aanpassingen zijn groot en kunnen daarom helpen om effectief langer door te werken.” Of het nu gaat om ziek melden of een preventief spreekuur, vroegtijdige aanpassingen in het werk zijn dus belangrijk om zo lang mogelijk door te werken.
Werknemers die lange tijd zelf aanmodderen
Langer doorwerken met aanpassingen en professionele begeleiding zou een vanzelfsprekendheid moeten zijn, maar dat is het helaas niet. “In de praktijk zien we werknemers lange tijd zelf aanmodderen. Ze gaan ’s avonds niet meer naar de vereniging, ze mijden feestjes, ze gaan minder sporten of wandelen – allemaal met de bedoeling ’s ochtends maar zo uitgerust mogelijk op het werk te verschijnen. Maar wanneer je geen plezier meer kunt halen uit je sociale leven, is dat een verschraling. Wanneer je minder sport, gaat je conditie verder achteruit.” En dan zijn er nog de omwegen op het werk zelf: langer over je taken doen, verlofuren opnemen of zelfs slechter werk afleveren.
“Op een bepaald moment zijn die veertig uur in de week niet langer haalbaar,” stelt Nanette Nab. Reinout Slee voegt daaraan toe dat de werknemer die dit lange pad heeft bewandeld ook vaak een slechter zelfbeeld heeft gekregen. “Hij of zij wordt gerespecteerd om wat men vroeger presteerde, niet langer gewaardeerd om de huidige inzet. Niemand wil het gevoel hebben getolereerd te worden en niet meer volwaardig te kunnen meedoen.”
“Een samenwerkingsrelatie tussen werkgever en werknemer is als een emotionele bankrekening. Als je alleen maar opneemt en niet bijstort, sta je vroeg of laat in het rood.”
Prijskaartje van ziek melden of een preventief spreekuur?
Aanpassingen op het werk kunnen een prijskaartje voor de werknemer en de werkgever hebben. Wie van veertig uur naar een zesendertigurige werkweek gaat krijgt te maken een inkomensachteruitgang. Maar ook aanpassingen die ogenschijnlijk gering zijn, zoals de overstap van nacht- naar dagdienst, het niet meer halen van prestatiebeloningen of het verlies van een leaseauto kosten geld.
“Iemand die vaak moet spreken in het openbaar, kan door zijn aandoening onzeker worden. De logopedist kan echter zoveel trucjes geven, dat het spreken nog heel lang door zal kunnen gaan.”
Zonder ziekmelding komt de rekening vaak voor de werknemer en zal het lagere inkomen het nieuwe vertrekpunt worden voor een toekomstige ziekmelding. Inkomensverlies als gevolg van ziekte moet zodoende gepaard gaan met een ziekmelding. Met een vroegtijdige aanpassing én een gedeeltelijk ziekmelding kan dan vaak nog jarenlang worden doorgewerkt. Dit is in het belang van zowel werkgever als werknemer.
Voor het beantwoorden van de vraag ‘ziek melden of preventief spreekuur?’ is het dus van belang om te weten of de beoogde aanpassing financiële gevolgen heeft. Voor aanpassingen met inkomensverlies, is een ziekmelding wenselijk.
Doorwerken met een positief zelfbeeld
“Dankzij vroegtijdige aanpassingen kunnen we vaak een tijdlang iemand volwaardig inzetbaar houden op de werkvloer, wat positief is voor het zelfbeeld van de werknemer,” zegt Nanette Nab. “Ik geef graag het voorbeeld van een logopedist. Iemand die vaak moet spreken in het openbaar, kan door zijn aandoening onzeker worden. De logopedist kan echter zoveel trucjes geven, dat het spreken nog heel lang door zal kunnen gaan. Het zelfvertrouwen van de werknemer wordt erdoor vergroot.
“Het is bekend dat stress de klachten van een chronisch progressieve aandoening vaak verergeren. Alleen al vanuit die insteek heeft een vroegtijdige samenwerking tussen zorgprofessionals, bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen dus veel toegevoegde waarde.”
Los van praktische tips, denk ik dat zorgprofessionals de algehele spanningsbelasting van de chronisch progressief zieke werknemer kunnen verlichten. Je wordt actief geholpen en je hebt een werkzame ondersteuning. Je hoeft ’s nachts dus minder vaak piekerend wakker te liggen.
Luister de podcast over de ‘medische afzakker‘ met Ed Spiering over de gevaren van het aanpassen van de arbeidsovereenkomst om zo een ziekmelding te voorkomen of vroegtijdig te beëindigen.
De Werkwaarde podcast wordt mogelijk gemaakt door UwVerzuimregisseur en is een productie van Portretmakers
De ervaren professionals van UwVerzuimregisseur begeleiden werknemers en ondernemers met een chronisch progressieve aandoening bij het verkrijgen van een juiste arbeidsongeschiktheidsuitkering en het behouden van passend werk. De financieel planners geven inzicht in het toekomstig netto besteedbaar (gezins)inkomen en hun lotgenoten bieden ondersteuning in het omgaan met de blijvende gevolgen van ziekte of behandeling.
Dit doen ze als vertrouwenspersoon voor werknemers met aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson, Parkinsonisme, Multiple Sclerosis (MS), ALS, Alzheimer, COPD, Huntington, Ehlers-Danlos syndromen (EDS) en Reuma.
Heeft u vragen over chronisch ziek en werk?
Vraag dan een gratis kennismakingsgesprek aan. Ook voor intercollegiaal overleg met zorg- en arboprofessionals.
